12 Şubat 2006 tarihinde Başbakan Recep Tayip Erdoğan tarafından görkemli bir törenle açılan ve yaklaşık 1 milyar 600 milyon dolara mal olan Afşin-Elbistan B Termik Santrali, ürettiği elektrikten çok çevreye verdiği zararla gündemde.
Türkiye elektriğinin %6’sını karşılayan, Baca Gazı Arıtma Sistemi ile bacalarında kül tutucu filtrelerinin olması nedeniyle kamuoyuna ‘Çevreci Santral’ diye lanse edilen B Termik Santrali, kül döküm sahası olmaması nedeniyle hem çevreye ciddi manada zarar veriyor.
Kendi Külünde Kayboldu
Kül döküm sahası bulunmamasından dolayı üretime geçtiği günden bu yana yaktığı kömürlerin küllerini hemen yanındaki boş alana atan Afşin-Elbistan B Termik Santrali, aradan geçen zaman zarfından çevresinde adeta bir kül dağı oluşturdu. Milyonlarca ton kül, çıkan rüzgarla birlikte çevre köy ve kasabaların üzerine adeta yağmur gibi yağıyor ve ekili arazilerin üzeri külle kaplanıyor. Dün öğle saatlerinde çıkan şiddetli rüzgar nedeniyle, koskoca tesis küllere boğuldu ve kendi külünde kayboldu.
Yatırım Tersten Yapıldı
Afşin-Elbistan B Termik Santrali’nin çevreye vermiş olduğu bu zararın en büyük nedeni ise yatırımın plansız ve tersten yapılması. Kömür sahası olmadan kömürle çalışan termik santralın yapılması ilk başta kömür sorununu beraberinde getirdi. Kömürün Afşin-Elbistan Linyitleri’nden (AEL) alınmasıyla bu sorun çözümü kavuşurken, küller için herhangi bir çare bulunamadı. A Termik Santrali, küllerini kömürün alındığı AEL İşletmesi’ne gönderirken, işletmede santralden gelen kömürün üzerini ilk önce toprakla kapatıp daha sonra ağaçlandırma yaparak külün çevreye zarar vermesini önlüyor.
Muhtar Görür; “Ya Çevreci Olmasaydı?”
Çıkan rüzgarla etrafa dağılan küllerden olumsuz etkilenen yerleşim yerlerinden biri olan Karagöz Köyü Muhtarı Mustafa Görür, B Termik Santrali’ne ‘çevreci santral’ denilmesine bir anlam veremediğini belirterek; “20 yıldır A Termik Santrali’nden zarar görüyorduk. A’nın vermiş olduğu zarar yetmemiş gibi şimdi de B Termik’in küllerini yutuyoruz. Rüzgarla birlikte tozan küllerde boğuluyoruz ve ekili tarlalarımızın üzerleri küllerle kaplanıyor. İyi ki B Termik çevreci santral. Ya çevreci olmasaydı? Kim bilir o zaman hâlimiz nice olurdu?” sözleriyle tepkisini dile getirdi.
Gülbahar; “12 Milyon Ton Kül Var”
Kül döküm sahası olmamasından dolayı külleri mecburen santralın yanındaki boş alana attıklarını belirten B Termik Santrali İşletme Müdürü Galip Gülbahar; “Şu anda 3 ünitemiz faaliyette ve günlük 13-14 bin ton kül atılıyor. Şu anda 12 milyon ton kül var ve çıkan rüzgarla birlikte çevreye dağılıyor. Külün tozmaması için çözüm olarak üzerini kimyasal köpükle kaplamaya karar verdik ve şu anda bin dönümlük bir alanda bulunan küllerin üzeri köpükle kapalı ve rüzgarda o bölgelerde tozma olmuyor. Bugün (dün) öğle saatlerinde yaşanan kül tozma olayı yeni dökülen küllerden kaynaklanıyor ve yeni dökülen küllere de maalesef köpükle müdahale edemiyoruz” dedi.
“Tek Çare Çölloların Açılması”
Külün çevreyi olumsuz etkilediğini de söyleyen Gülbahar; “Rüzgarla birlikte etrafa dağılan küller çevredeki yerleşim yerleri ile tarlaları etkilememekle birlikte santrala da çok ciddi zarar veriyor. Maalesef küllerden dolayı hem santral çalışanları hem de santral olarak olumsuz etkileniyoruz. Ama maalesef şu an için buna kalıcı bir çözüm bulmamamız çok zor. Bunun tek bir çaresi var, o da Çöllolar Kömür Havzası’nın bir an önce açılmasıdır. O zaman tüm külleri havzaya gönderir, havzada küller kömürün alındığı alana dökülerek üzeri toprakla kapatılır. Diğer taraftan santralın yanında bulunan küllerin üzerini de toprakla kapatırız ve daha sonra o bölgeyi de ağaçlandırırız. O zaman bu sorun tamamen ortadan kalkmış olur” dedi.