Çöllolar Kömür Sahası’nda meydana gelen göçüğün ardından açık kömür işletmelerinde yaşanabilecek olası göçük ve toprak kaymalarının önüne geçmek için EÜAŞ Genel Müdürlüğü’nce AEL Kışlaköy Açık Kömür İşletmesi’ne radar sistemi kurulmasına karar verilmiş, AEL’de geçtiğimiz aylarda ihaleye çıkmıştı.
İhale sonuçlandı ve ihaleyi 306 bin Euro+KDV ile Teknik Market Mümessillik Müşavirlik İthalat İhracat ve Sanayi Limited Şirketi kazandı ve firmayla işletme arasında 15 Mart 2013 Cuma günü sözleşme imzalandı.
Yaldız; “Türkiye’de İlk Defa Kamuya Ait Kömür Sahası Olan AEL’ye Kurulacak”
AEL İşletme Müdürü Ahmet Yaldız, şev hareketlerinin takip edilmesinde teknolojinin en son sistemini AEL’ye kazandıracaklarını belirterek; “Yapmış olduğumuz ihaleyi kazanan firma ile sözleşmeyi imzaladık ve firma, ihale şartnamesi çerçevesinde belirtilen kriterlere göre radar sisteminin belirlenen zamanda kurup bize teslim edecek. Kömür sahasına kurulacak olan bu radar sistemi, Türkiye’de ilk defa kamuya ait bir kömür sahası olan AEL’ye kurulacak. Bu sistem, AEL dışında Türkiye’de sadece Çöllolar’da bulunuyor. Sahaya kurulacak olan bu radar sistemiyle şev hareketleri anbean takip edilecek ve bu sistemle olası toprak kaymalarının önüne geçmeyi hedefliyoruz. İşletmemiz ve bölgemiz için hayırlı olsun” dedi.
Kocaova; “Milimetrenin 10’de 1’i m Kadar Hareketliliği Dahi Tespit Edebiliyor”
Teknik Market Mümessillik Müşavirlik İthalat İhracat ve Sanayi Limited Şirketi Müdürü Yalçın Kocaova ise, AEL’ye kurulacak radarın sos sistem bir teknolojiye sahip olduğunun altını çizerek; “Bu sistemin özelliği uzak mesafelerden hassas olarak coğrafi bilgi tespiti yapabilmesidir. Bu radar, milimetrenin 10'da 1'i kadar hassasiyette şevde olan oynamaları tespit edebilen bir radardır” dedi.
“Radar, Şevlerdeki Hareketlenmeleri SMS ve Maille Yetililere Bildirecek”
Radarın her türlü hava şartlarında, 7 gün 24 saat istenilen bölgeyi takip edeceğini belirten Kocaova; “Radar sistemi, kablosuz internet bağlantısı olan, hem batarya hem de elektrikle çalışabilen bir sistem olacak ve sabit bir yere monte edilecek. Ama başka bir gölgenin taranmasının istenmesi halinde radar mevcut yerinden çok rahat bir şekilde sökülüp istenilen yere monte edilebilecek. Radar sistemi tamamen bilgisayar destekli olup, şevlerdeki hareketlenmenin ne kadarının dikkate alınacağı, ne kadardan sonra sarı alarm, kırmızı alarm olacağı kullanıcı tarafından belirlenebilecek. Bunun dışında radar sisteminde internet özelliği olması nedeniyle sistem, yetkililere maille, SMS ile alarm mesajı gönderebilecek” dedi.
“Personele 1 Hafta Eğitim Verilecek”
Radarın İtalyan IDS Firması’na ait olduğunu ve sistemin firmaya bağlı kalmayacağını belirten Yalçın Kocaova; “Radarın kullanımıyla ilgili işletme personeline eğitim verilecek. Bir hafta süresi olan bu eğitimde radarın nasıl kurulacağı, kurulduğu yerden nasıl söküleceği, nasıl kalibre edileceği anlatılacak. Bu eğitim ise İtalya'dan gelecek elektronik ve jeoteknik mühendislerince verilecek. Bunun yanında personelin nispeten deneyimsiz olmasından dolayı en az 1 yıl süreyle İtalya'daki merkezde 24 saat bu veriler internet üzerinden takip edilecek. İtalya'da 24 saat çalışan bir ekip herhangi bir anormallik oluyor mu olmuyor mu diye 1 sene buyunca takip edecek ve buradaki arkadaşlara destek olacak yorumlama konusunda. Dolayısıyla personel eğitim alsalar dahi yeni bir konu olduğu için, teknolojiye, sisteme nispeten yabancı olacağı için oradan yorumlama desteği verilecek. Örneğin bir bölgede bir hareketlenme var. Bu ne anlama gelir, alarm seviyesi nasıl belirlenir gibi konularda firmanın yorumlama desteği gece-gündüz devam edecek” dedi.
“Bu Radar ABD’de Hayat Kurtardı”
Radar sisteminin 2,5-3 ay içerisinde AEL’ye kurulup aktif hale getirileceğini belirten Yalçın Kocaova, son olarak radar sisteminin çok faydalı olduğunu söyledi. Bunu bir örnekle dile getiren Kocaova; “Geçen sene Çöllolar benzeri bir heyelan ABD'de yaşanıyor. Aralık Ayı'nın başında şevlerden bir kısmında hareketlenmelerde hızlanma tespit ediliyor. Radar, Aralık Ayı'nın ortalarında sarı alarm veriyor. Sarı alarmdan sonra saha nispeten boşaltılıyor ve faaliyetlerde azaltılıyor. Aralık Ayı'nın son haftasına doğru kırmızı alarm veriliyor, maden sahası tamamen boşaltılıyor ve Ocak Ayı'nın ilk haftasında da göçük oluyor. Yani 1 aydan daha uzun bir süreden önce böyle bir hareketlenme tespit edilmiş oluyor, dolayısıyla doğal afeti önlenemiyor ama saha boşaltılarak can ve mal kaybı önlenmiş oluyor. Bu şekilde faydalı bir alet olarak maden işletmelerinde, özellikle açık şev madenlerde gittikçe yoğun bir şekilde kullanılan gelişmiş bir sistem bu” dedi.